ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin ardından ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Taliban’a “yanlışlıkla” milyonlarca dolar aktardığı iddiası gündeme geldi. Amerikan haber sitesi Maine Wire’ın haberine göre, ABD Afganistan'ın Yeniden İnşası Özel Genel Müfettişliği (SIGAR) tarafından hazırlanan yeni bir rapor, ABD askerlerinin 2021'de ülkeden çekilmesinden bu yana en az 239 milyon doların Taliban'a aktarılmış olabileceğini ortaya koydu.
BELGE SAKLAMA GEREKLİLİKLERİNE UYULMADI
SIGAR, ABD hükümetinin Afganistan'ın yeniden inşası çabalarını denetlemek amacıyla Kongre tarafından kurulan bağımsız bir denetim otoritesidir. Raporda, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, fonların uygun inceleme süreçlerinden geçmesini sağlama konusunda önemli eksiklikler olduğu belirtiliyor. Maine Wire'ın aktardığına göre, "Dışişleri yetkilileri, tüm büroların belge saklama gerekliliklerine uymadığını kabul etti ancak yapılan aktarımların yanlışlıkla olabileceğini” dile getirdi. Raporda, Afganistan’la ilgili en az 293 milyon dolarlık ödemenin uygun inceleme belgelerinden yoksun olduğu tespit edildi.
7 MİLYAR DOLARLIK ASKERİ TEÇHİZAT DESTEĞİ
Bu 239 milyon dolarlık tutar, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi sırasında geride bıraktığı ve şu anda muhtemelen Taliban’ın elinde bulunan yaklaşık 7 milyar dolar değerindeki askeri teçhizattan bağımsız olarak değerlendiriliyor. ABD’nin kaotik çekilme süreci, Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı’nda meydana gelen ve 13 ABD askeri ile 170 Afgan sivilin hayatını kaybetmesine yol açan bir intihar saldırısıyla sonuçlanmıştı. Ayrıca, daha güvenli olan Bagram Havaalanı yerine Kabil'den tahliye kararı alınması da yoğun eleştirilere neden olmuştu.
PARAVAN OLARAK KULLANILMIŞ OLABİLİR
ABD’nin çekilmesinin ardından Taliban, Afganistan’ın kontrolünü ele geçirdi. SIGAR, Taliban’ın insani yardım çabaları adı altında yaklaşık binden fazla kâr amacı gütmeyen kuruluş kurduğunu ve bu kuruluşların ABD vergi mükelleflerinin dolarlarını güvence altına almak için paravan olarak kullanılmış olabileceğini öne sürüyor. Raporda, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Demokrasi, İnsan Hakları ve Çalışma Bürosu (DRL) ve Uluslararası Narkotik ve Kolluk İşleri Bürosu (INL) olmak üzere iki bürosunda önemli inceleme hataları tespit edildi. Rapora göre, bu fonların zimmete geçirilmesi veya Taliban bağlantılı örgütlere yönlendirilmesi riski bulunuyor. Ancak, raporun bulguları doğrultusunda, hatalardan sorumlu kişilere disiplin cezası verilmesi veya Afganistan’a sağlanan fonların durdurulması yönünde bir tavsiye yer almıyor. Bu durum, hesap verebilirlik ve olası suistimallerin devamı konusundaki endişeleri artırıyor.
NE OLMUŞTU?
Afganistan Savaşı, ABD tarihinin en uzun süren dış çatışması olarak kayıtlara geçti. Savaşın ABD vergi mükelleflerine maliyeti 2 bin 261 trilyon dolar olarak tahmin ediliyor ve çatışmalar sırasında 2 bin 448 ABD askeri personeli ile 3 bin 46 askeri yüklenici hayatını kaybetti. Aynı zamanda savaş, 45 binden fazla Afgan sivilin ölümüne neden oldu.