Türkiye'yi ayağa kaldıran skandal olayın perde arkası yakından takip ediliyor. Bebek acil hastalarını önceden anlaştıkları özel hastanelerin yenidoğan ünitelerine sevk edip ölümlerine neden oldukları ve haksız kazanç elde ettikleri belirlenen 22 kişi tutuklanırken detaylar da merak edilid. Peki yenidoğan bebek çetesi nedir? Kim kimdir? İşte 10 soruda yenidoğan çetesi...
YENİDOĞAN BEBEK ÇETESİ NEDİR?
Yenidoğan bebeklerin bazıları, doğumdan sonra yoğun bakıma ihtiyaç duyuyor.Çete, bu durumu fırsat bilerek, bebeklerin yoğun bakım gereksinimi paraya çevirmeye başladı. Bebekler, uygun sağlık hizmeti alacakları hastanelere değil, 112 Acil Servisi ile ortak çalışan şüphelilerin seçtiği ve "örgüt adına kârlı görünen" hastanelere gönderiliyordu.İddianameye göre, çetenin asıl amacı bebeklerin iyileştirilmesinden ziyade daha çok para kazanmaktı. Fakat enfeksiyona açık bir ortam olan yenidoğan ünitelerine yatırılan bebeklerden bazıları, normalden daha uzun süre yatılı kaldıkları veya hiç gereksinim yokken bu bölüme yönlendirildikleri için hayatını kaybetti.Şüpheliler ayrıca, usulsüz bir şekilde hastanedeki ilaçları satarak maddi kazanç elde ediyordu.
YENİDOĞAN BEBEK ÇETESİ NASIL ÇALIŞTI?
Yoğun bakıma ihtiyaç duyan bebekler, doktordan hemşireye kadar, organize ve koordineli olarak istismar edildi. Yenidoğan ünitesinde hayatını kaybeden bir bebeğin annesi olan B.N.'nin anlatımı aileleri soymak için nasıl bir sistem kurulduğunu iyi gösteriyor:“Kızım yoğun bakımda 3 gece kaldı. Sonrasında doktor bana, ‘Burası 1 aylık bebekler için bir yer. Sizin bebeğiniz burada kalırsa ölür. Başka hastaneye gidin’ dedi. Biz hastane bulamadık. Yoğun bakımdan sorumlu doktor bize bir hastane söyledi. Yoğun bakım ücretinin gecelik 7.000 lira olduğunu, kızımın 2 hafta tedavi görmesi gerektiğini anlattı. Kabul ettik. 35.000 lira ödeme yaptım. Bana medikal bir çok şey aldırdılar. Sonrasında hastaneden çıktım. Ertesi gün beni arayarak hastaneye gitmem gerektiğini söylediler. Hastaneye gittiğimde doktor kızımın sabaha karşı öldüğünü söyledi. Bebeğim diğer hastanede 4 gün kaldı. Bu hastanede 1 gece kaldı. Sabah saatlerinde ölüsünü aldım.”
ÇETENİN LİDERİ KİM?
İddianameye göre, acil durumdaki hasta bebekler, anlaşmalı hastanelere, yeterli kapasite ve donanıma sahip olup olmadığına bakılmaksızın yönlendiriliyordu. Çetenin lideri iddianameye göre doktor Fırat Sarı.Kayıtlarda Medisense Sağlık Hizmetleri Şirketi'nin sahibi olarak görülen Fırat Sarı, İstanbul'daki bazı özel hastanelerin yenidoğan ünitelerini bu yapıyı daha da genişletebilmek için kiralamış, bu ünitelerde kendisini "doktor" olarak tanıtan hemşirelere görev vermişti.Sorgusu sırasında Sarı'nın, PKK bağlantısı nedeniyle geçmişte yargılandığı anlaşıldı. Sarı, ifadesinde suçlamaları reddetti. Her şeyin prosedüre uygun olduğunu savunan Sarı, banka hesabındaki para hareketlerine ilişkin skandal ifadeler kullandı.
PKK ÜYELİĞİNDEN 5 YIL HAPİS
İfadesinde etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak istemediğini söyleyen Fırat Sarı, "Tıp fakültesinde okuduğum zaman PKK örgüt üyeliğinden hüküm giyerek 5 yıl civarı cezaevinde yattım. Medisense Sağlık Hizmetlerini yaklaşık 7-8 yıl önce kurdum. Yüzde 100 hisseli sahibiyim" dedi.Sarı'nın kendisiyle bağlantısı olmayan hastanelerdeki çalışanlara sürekli para gönderdiği ortaya çıktı. Sarı, bu durumu şöyle savundu:"Şirketim ve tarafımdan gönderilen paralar daha önce de açıkladığım gibi danışmanlık verdiğim hastanede çalışanlara gönderilen motivasyon amaçlı paralardır."
ÇETE HANGİ HASTANELERİ KULLANDI?
İddianamede bahsi geçen hastaneler şu şekilde sıralanıyor: "Akabe Sağlık Tesisleri AŞ'ye ait özel Avcılar Hospital Hastanesi, Özel İstanbul Şafak Sağlık Hizmetleri AŞ'ye ait Özel Avrupa Şafak Hastanesi ve Özel İstanbul Şafak Hastanesi, Medilife Sağlık Hizmetleri ve Yonca Sağlık Hizmetlerine bağlı Özel Bağcılar Medilife Hastanesi ve Özel Beylikdüzü Medilife Hastanesi, Refik Arslan AŞ'ye bağlı Özel Bağcılar Şafak Hastanesi, Beymed AŞ'ye ait Özel Birinci Hastanesi, Doğamed AŞ'ye ait Özel Doğa Hospital Hastanesi, Reyap AŞ'ye ait Özel Reyap İstanbul Hastanesi ve Çorlu Reyap Hastanesi, Ekip Sağlık AŞ'ye ait Özel TRG Hospitalist Hastanesi, Esenler Güney Hastanesi ve Silivri Kolan Hastanesi'nin yenidoğan yoğun bakım ünitesi.
BEBEK ÇETESİNİN YAPISI NASIL?
Şüpheli doktor Fırat Sarı'nın kurduğu ve kendi dahil 47 kişinin yer aldığı yapıda, kendi firması olan Medisense Sağlık Hizmetleri Şirketi'nin bir çalışanı olan İ.Ö. ile hareket ediyordu.112 Acil Servisi'nden bir ambulans şoförü bebekleri hastanelere taşıyor, F.A. ve S.Y. adındaki diğer şüpheliler, İstanbul içi ve il dışındaki sevkleri yönetiyordu.Hastanelerdeki yoğunluktan ötürü başka sağlık kuruluşlarına gönderilmesine onay verilen bebeklerin tespitini ise, İstanbul Esenyurt Belediye Başkanlığı Sağlık Hizmetleri biriminin eski çalışanı R.K. yürütüyordu.Yine G.M.Ö. adlı bir başka şüpheli, şehir hastanesinde kabulünü yaptığı bebekleri "maddi menfaat" karşılığında F.S. ile İ.Ö.'nün idaresindeki hastanelere yolluyordu.
BEBEKLERİ YANLIŞ TEDAVİYLE ÖLDÜRDÜLER
Şüpheliler, iddianamede yer aldığı şekliyle, hastanenin donanımına bakılmaksızın sevkleri gerçekleştiriyor, bazı durumlarda "hayatın olağan akışına aykırı olacak düzeyde" hastanelerde bekletiyor uygun olmayan tedavi yöntemleriyle bebeklerin ölümüne sebebiyet veriyordu. Tüm bunlar SGK'dan daha fazla para alabilmek için planlanmıştı.Yine iddianamede 6 aylık bir bebeğin, çocuk yoğun bakım ünitesi yerine doktoru olmayan yenidoğan ünitesine gönderildiği, doktordan habersiz bir hemşirenin bebeğe müdahalede bulunduğu, hayatını kaybeden bebeğe kalp masajı yapıldığı, olayın örtbas edilmesi için ölüm saatinin değiştirildiği, epikriz yazdırıldığı belirtiliyor.Tıbbi bir terim olan epikriz, bir hastanın hastaneye yatışı, tedavi süreci ve taburcu olma durumunu özetleyen bir raporu kast ediyor.
BEBEK ÇETESİNİ KİM İHBAR ETTİ?
Bebek çetesi bir annenin ihbarıyla mercek altına alındı. Bu ihbarın ardından Sağlık Bakanlığı, konuyu takip etmeye başladı. İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Özel Hastaneler Denetim Birimi’nde uzman olarak görev yapan Dr. Malik Türkay Esin, "SGK’nın dolandırılması" şüphesiyle başlanan incelemelerden, bebek ölümlerine uzanan sürecin, İstanbul İl Sağlık müdürlüğü bünyesinde kurulan komisyonla çok titiz ve gizli bir şekilde yürütülen araştırmalar sayesinde ortaya çıkarıldığını söyledi. Esin, daha sonkaki gelişmeleri şöyle aktardı: "- Yılbaşı sonrası biz normal denetimlerimizi yaparken, (2023) üçüncü ayda gelen bir CİMER şikayetinde bir hastane ismi verilerek burada çalışan doktorun daha önce bir terör örgütü ile irtibatlı olması nedeniyle cezai işleminin olduğu ve bu kişinin bir organizasyonla yenidoğan bebeklerle ilgili yoğun bakımlarda organize bir şekilde SGK’yı dolandırmak amaçlı işlemler yaptığı yönünde bilgiler vardı.- Hem hakkında ihbarda bulunan hastane, hem diğer hastaneleri bu gözle de denetlemeye başladık. Ayrıca o güne kadar tutanak tuttuğumuz, cezai işlem başlattığımız veya yasal işlemleri devam eden kurumlarla ilgili geriye dönük tekrar inceleme yaptık.
- İşin ciddiyetini öğrendiğimizde, o dönemki görevim gereği dönemin İstanbul İl Sağlık Müdürü Kemal Memişoğlu'na çıkarak ‘Efendim böyle bir CİMER şikayeti var. Bizim yaptığımız denetim ve araştırmalar da bu ihbarı doğruluyor. Bununla ilgili özel bir çalışma yürütmek istiyoruz’ dedik. Kendisi ‘Sonuna kadar gidin’ diyerek destek oldu."
- SGK dolandırılıyordu ama bebeklerin de zarar görmesi söz konusuydu. Para için bebeklere zarar veren bir yapı, bazı bebeklerin daha fazla zarar görmeden bu işin önüne geçebilmek için yaptığımız (belge ve gözlemlere dayalı) denetimler yeterli olmayacaktı. Bu kişilerin kendi aralarındaki konuşmaları, kayıtları, mesai sonrası görüşmeleri ve takipleri gerekiyordu. Bunun için de polisle çalışmaya ihtiyaç vardı.
- Bize buradan bir yol açılması gerekli diyerek elimizdeki evraklarla beraber İl Sağlık Müdürlüğü’nün de yazısıyla, İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne müracaat ettik. Onlar da özel bir ekip kurdular. Hemen bizim isimlerini verdiğimiz, şüphelendiğimiz kişilerle ilgili bugüne kadar tuttuğumuz tutanakların incelemesini yaptılar ve belli kişilerin telefonlarını dinlemeye, takiplerini yapmaya, harcamalarını kontrol etmeye başladılar. Zaten olayın ondan sonraki kısmı tamamen emniyet ayağında devam etti."
BEBEK ÇETESİ NASIL ORTAYA ÇIKARILDI?
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Özel Hastaneler Denetim Birimi’nde uzman olarak görev yapan Dr. Malik Türkay Esin'in verdiği bilgiler, Emniyetin titiz bir çalışma yürüttüğünü gösteriyor. Polis, takibe başladığında, tıbbi terimler konusunda destek almış. Esin, bu süreci şöyle anlattı:
"- Bu aşamadan sonra emniyete sadece dinlemeler veya incelemelerinde danışmanlık hizmeti vererek süreçte yer aldık. Yani konuşma ya da yazışmalarda bazı teknik terimler ve tıbbi bilgiler konusunda polise yardımcı olduk. Yaklaşık 6-7 aylık titiz bir araştırma sonucunda 2024 yılına geldik. Emniyet bir gece vakti şüphelileri gözaltına almaya başladı. Olayda daha ağır olan kısım, aslında emniyetin aldığı ifadeler ve bu ifadelerde yapılan itiraflardı."
İddianamede yer aldığı şekliyle konu şöyle gelişti:
"Ayrıca bebeklerin dosya üzerinde gösterilen sağlık durumları ile fiili sağlık durumlarının uyuşmadığını örneğin entübe olarak kayıtlı gösterilen bebeğin gayet sağlıklı ve nefes alabilir durumda olduğunu gördük. Durumu hastane yetkililerine sorduğumuzda az önce düzeldi gibi cevaplar aldık." dediği belirtildi.
İçişleri Bakanı Yerlikaya, CİMER'e yapılan başvuru ve İstanbul İl Sağlık Müdürlüğünün ihbarı üzerine Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının koordinasyonunda 21 Mayıs 2023 tarihinde olayla ilgili soruşturma başlatıldığını söyledi. Bakan Yerlikaya, İstanbul Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünün 20 Haziran 2023 tarihinden itibaren kapsamlı proje çalışmasını yürüterek tamamladığını belirtti.
BEBEK ÇETESİ İDDİANAMESİNDE NE VAR?
Bakırköy 22. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilen iddianamede, çeteyi yönettiği vurgulanan F.S. ve İ.Ö. ikilisi için "kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesi", "nitelikli dolandırıcılık", "suç işlemek amacıyla örgüt kurma" ve "resmi belgede sahtecilik" suçları yöneltilirken, 177 yıl 6 aydan 582 yıl 9 aya kadar hapis cezası isteniyor.
Şehir hastanesinde çalışıp bebekleri F.S. ve İ.Ö.'nün kontrolü altındaki yenidoğan ünitelerine "maddi menfaat" karşılığında sevk eden G.M.Ö için aynı suçlardan 180 yıldan 589 yıl 9 aya kadar hapis cezası talep ediliyor.
Diğer doktor, hemşire ve sağlık çalışanlarının yer aldığı 18 kişilik gruba da "kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesi" suçundan 10 ila 437 yıl 6 ay hapis cezası istendi.
Kalan şüpheliler için benzer hapis cezalarının istendiği iddianamede, malen sorumlu olarak belirtilen hastaneler ve hastanelerin bağlı olduğu şirketler lehine "dolandırıcılık" suçu işlenerek maddi menfaat temin edildiğinden, tüzel kişilere özgü güvenlik tedbiri uygulanması, hastanelerin ve şirketlerin kapatılıp mal varlıklarına el konulmasına karar verilmesi mahkeme heyetine iletildi.
Yine dosyanın soruşturma evresinde çalışan Savcı Y.E.'yi Büyükçekmece'deki makam odasında tehdit ettiği ortaya çıkan, savcıyı ve ailesini suikastla tehdit eden kişilere yönelik yürütülen ayrı soruşturmada jandarmanın gözaltına aldığı 12 kişiden dördü serbest bırakılırken, sekiz şüpheliden beşinin tutuklandığı, üçünün de haklarında adli kontrol kararı çıkarıldığı öğrenildi.
BEBEK ÇETESİNDE SAVCIYI TEHDİT EDEN KİM?
İstanbul’da yenidoğan bebeklerin özel hastanelere nakledilerek haksız kazanç sağlanmasına yönelik soruşturmayı yürüten savcı Y.E.'yi makamında ölümle tehdit eden kişi Mustafa Kemal Zengin. Zengin, savcıyı tehdit ederken aslında kayıt ediliyordu. Savcının Zengin'i konuşturmak için makamında kabul ettiği anlaşılıyor.
Papa'ya suisakt düzenleyen bir derin varlığını ileri süren Zengin, bu derin ekibin savcının ailesine de zarar vereceğini ileri sürerek, aslında tavsiye verir gibi yaparak savcıyı tehdit ediyordu. Savcıya, "Benimle fotoğraf çektir, bunu gören kimse sana dokunmaz" garip önerilerde bulunan Zengin, oyunu tutmayınca gözaltına alındı. Savcıyı tehdit etmediğini iddia eden Zengin, "Savcı beyi uyarmak istedim. Maksadımı aşan ifadeler kullanmışım." dedi. Tutuklu Zengin, devletçi ve vatansever biri olduğunu savundu.
Soruşturmayı yürütülen Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Savcısı Y.E. ile 30 Ağustos'ta önce telefonla sonra da makamında görüşen avukat A.A, bazı şüphelilerin tahliyelerini gerçekleştirmezse suikast yapılacağı ve ailesine zarar verilebileceği tehdidinde bulunmuştu.
Bebek çetesinden ayrı yürütülen bu soruşturma sırasında, 12 şüpheli gözaltına alınmıştı. Jandarma'daki işlemlerinin tamamlanmasının ardından şüphelilerden 8'i adliyeye sevk edilirken, 4'ü kolluktan serbest bırakılmıştı.Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği 8 şüpheliden 5'inin tutuklanmasına, 3'ü hakkında ise adli kontrol tedbiri uygulanmasına karar vermişti.