Ekonomi yönetiminin 3 yıllık ekonomi politikalarını ve hedeflerini içeren Orta Vadeli Program’da (OVP) açıklandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından açıklanan OVP’de 2025-2027 dönemine enflasyon, istihdam, büyüme ve kur tahminleri de yer aldı.
OVP tahminlerin ortaya çıkmasıyla ekonomistler de sosyal medya hesaplarından ilk değerlendirmelerini yaptı.
“ENFLASYON HEDEFİ HALA YETERİNCE GERÇEKÇİ DEĞİL AMA DAHA MAKUL”
Ekonomist Prof. Dr. Ali Hakan Kara, OVP’de 2027 enflasyon hedefi ile ilgili yaptığı paylaşımda “2028’in seçim yılı olduğunu düşünürsek yüzde 5 enflasyon hedefinin artık gündemden düştüğünü söyleyebiliriz.” dedi.
Ali Hakan Kara, OVP’ye yönelik şu değerlendirmeleri yaptı:
“OVP’deki görünüme dair beklentim soruluyor. Doğrusu pek beklentim yok. Büyüme hedefleri zaten tahminden çok temenni oluyor. Kur projeksiyonu ise mekanik bir varsayımla yapılıyor. Benim tek ciddiye alacağım kısım enflasyon hedefi olacak. Daha gerçekçi bir hedef görmeyi umuyorum. TCMB’nin dünkü iletişimi bugün OVP’de ilave vergi tedbirleri açıklanacağına işaret ediyor. Yanılıyor olabilirim, fakat geçmiş tecrübelerim bunu söylüyor. Enflasyon hedefi 14’ten 17.5 yükseltilmiş, hala yeterince gerçekçi değil ama daha makul. Muhtemelen piyasa yine TCMB’nin açıklayacağı tahmin üst bandına odaklanacaktır. OVP’de 2027 enflasyon hedefi yüzde 7 olarak belirlenmiş. 2028’in seçim yılı olduğunu düşünürsek 5 enflasyon hedefinin artık gündemden düştüğünü söyleyebiliriz. Böylece öğrencilerimin “hocam yüzde 5 hedefi neden hala duruyor” şeklinde terletici sorusuna da maruz kalmayacağım için memnunum. Son 20 yılda yaptığımız hatalardan biri maliye politikasını bütçe dengesinden ibaret görmek oldu. Temelde kamu zamları ve dolaylı vergi artışlarına dayanan bütçe politikasının marifet olmadığını öğrendiğimiz gün fiyat istikrarını sağlayacağız.”
“YENİ BİR MALİ SIKILAŞMA OLMAYACAĞI KESİNLEŞTİ”
Ekonomist Prof. Dr. Kâmil Yılmaz, OVP'de bir değişiklik olmadığı yorumunu yaparken “Hükümet, 2025'te büyümeden taviz vermeden sadece sıkı para politikası ve ücretleri baskılamayla yüzde 17.5 enflasyona ulaşmayı hedefliyor.” yorumunu yaptı.
Yılmaz şu paylaşımı yaptı:
“Yeni OVP'de 2024 bütçesini etkileyecek yeni bir mali sıkılaşma olmayacağı kesinleşti. Bir önceki OVP'ye göre bütçe açığı sadece yüzde 0.2 azalacak. O da yaz aylarında açıklanan cılız maliye paketleriyle sağlanan tasarruftan kaynaklanıyor. 2025 büyüme ve enflasyon hedefleri kadar 2025'te bütçe açığını azaltacak mali sıkılaşmanın boyutu çok önemlidir. Yeni OVP büyümede herhangi bir taviz vermiyor. Bir önceki OVP'ye göre sadece yüzde 0,5'lik bir düşüş öngörüyor. Bu da 2025'te enflasyonu yüzde 20-25 bandına indirmek için gereken mali sıkılaşmanın olmayacağı anlamına geliyor. Hükümet, 2025'te büyümeden taviz vermeden sadece sıkı para politikası ve ücretleri baskılamayla yüzde 17.5 enflasyona ulaşmayı hedefliyor. Bu sadece bir hayal. OVP'de bir değişiklik yok. Geçmişte olduğu gibi ekonomik gerçeklere ve zorunluklara göre değil siyasi hedeflere göre hazırlanan bir program. Bu OVP enflasyonunu yüzde 40'lardan yüzde 17'lere indirmek isteyen bir ülkenin makroekonomik programı değil. Sunumda 2024'te yüzde 4.9 olarak gerçekleşeceği belirtilen bütçe açığının nasıl yüzde 3.1'e çekileceği konusunda bir detay göremedim.”
"HEDEF BANDIN EN ÜST SEVİYESİNE YAKIN"
Analist Dr. Tolga Uysal, enflasyon hedefini gerçekçi bulmadığını dikkat çekerek “Bu büyümeyle bu enflasyon hedefi zor tutar” yorumunu yaptı
Dr. Tolga Uysal şu paylaşımı yaptı:
“OVP'de 2024 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 38'den yüzde 41.5'e çıkartılmış. Zaten bant yüzde 34- yüzde 42 arasındaydı. Hedef bandın en üst seviyesine yakın. Çok büyük bir değişiklik yok. 2025 için ise enflasyon yüzde 17.5. Büyüme ise 2024 yüzde 3.5; 2025 yüzde 4. Bu büyümeyle bu enflasyon hedefi zor tutar.”
“HEDEF BÜYÜME Mİ, ENFLASYON MU?”
Dr. Burcu Aydın Özdoğru, OVP değerlendirmesinde şu vurguları yaptı:
“OVP: yüksek büyüyeceğiz ama eş zamanlı enflasyon ve cari açığı düşüreceğiz Yapısal reformları hızla uygulamaya koysak bile kısa vadede etkisi görülmez. Bu durumda hangisi esas hedef: büyüme mi, enflasyon mu? Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Yılmaz: “OVP 2024 enflasyon hedefini TCMB ile istişare içerisinde belirledik.” Bu durumda TCMB’nin hedefi yüzde 38 değil, enflasyonun yıl sonunda yüzde 42’nin altında kapaması. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Yılmaz: “Enflasyon-büyüme arasında çelişki yok” Uzun vadede elbette fiyat istikrarı ekonomik büyümeyi destekler; ama ya geçiş dönemi? OVP tahminlerine göre fiyat istikrarı uzun vadede sağlanabilecek. Peki kısa/orta vadede, Türkiye hem yüksek büyüme hem de dezenflasyonu sağlayabilir mi? Ekonomik literatür bunu desteklemiyor…”
“OVP'DEKİ ENFLASYON HEDEFİ MAKULDÜR”
TEPAV Makroekonomi Çalışmaları Direktör Dr. Ali Çufadar, “OVP'deki enflasyon hedefi makuldür; ancak örtük olarak daha düşüğü hedeflenmeli... 2002-2004'te öyle yapmıştık... Hükumetin yüzde 20 civarı enflasyonu başarı göreceği anlaşılıyor...” değerlendirmesini yaptı.