2024 PT5 olarak bilinen yeni keşfedilen bir asteroid, Dünya’ya doğru geliyor. Çarpışma riski olmamasına rağmen, birkaç ay boyunca Dünya’nın yakınında kalacak. 29 Eylül’den 25 Kasım’a kadar yörüngemizde kalacak olan bu asteroid, ardından yoluna devam edecek. Bilim insanları bu tür olaylara mini-uydu diyor.
Asteroid, Ağustos ayında Asteroid Yeryüzü-Çarpma Son Uyarı Sistemi (ATLAS) adlı bir grup tarafından keşfedildi. Araştırmacılar, buldukları asteroid hakkında hakem değerlendirmesinden geçmemiş bir çalışma yayımladı.
GÜNEŞİN ETRAFINDA DÖNEN CİSİMLER
Geçmişteki bazı mini-uydular, uzay çöpü olarak sınıflandırılmıştı. Örneğin 2020’deki mini-uydu, 1966’daki Surveyor 2 Centaur roket fırlatmasından kalan bir parça olduğu ortaya çıkmıştı. Ancak ATLAS, bu seferki mini-uydunun gerçek bir asteroid olduğunu düşünüyor. Asteroidler, Güneş'in etrafında dönen küçük, kayalık cisimler olarak tanımlanıyor. Bazıları ise mini ay olarak bu cisimleri adlandırıyor.
Cnet.com'da yer alan habere amatör astronom Tony Dunn, asteroidin yörüngesinin nasıl görüneceğini X platformunda bir simülasyonla gösterdi. 2024 PT5, Temmuz ayından beri Dünya’nın yakınında bulunuyor.
58 GÜN BOYUNCA KALACAK
Bu süreçte, asteroidin jeosantrik enerjisi negatif olacak ve 56,6 gün boyunca bu şekilde kalacak. Dunn’ın simülasyonunda, asteroidin yörüngesi kırmızı çizgi ile gösteriliyor ve Dünya'nın etrafında tam bir tur atmadığı görülüyor. Asteroid, Dünya etrafında tam bir yörünge tamamlamadığı için bazı astronomlar bu olaya "geçici yakalanmış geçiş" diyor. Dünya etrafında tam bir tur atan mini-uydular ise "geçici yakalanmış yörüngeler" olarak adlandırılıyor.
ÇIPLAK GÖZLE GÖRMEK ZOR
Mini-uyduyu çıplak gözle görmek muhtemelen mümkün olmayacak. NASA, 2024 PT5’in mutlak parlaklığının 27,593 olduğunu belirtti. Bu da onun oldukça sönük olduğu ve teleskopla bile görülemeyeceği anlamına geliyor. Karşılaştırmak gerekirse, geceleri çıplak gözle görülebilen en sönük nesnenin parlaklığı yaklaşık 6,5’tir ve 12 inçlik bir teleskop, en fazla 16 veya 17 büyüklüğündeki nesneleri görebilir. Bu nedenle amatör astronomlar, bu mini-uyduyu göremeyecek çünkü onu izlemek için çok daha büyük bir teleskop gerekiyor.
Mini-uydular çok nadir olaylar değiller. Hemen hemen her yıl bir mini-uydu gözlemliyoruz. 2022’de, 2022 YG asteroidinin tuhaf yörüngesi sayesinde Dünya’nın bir mini-uydusu olmuştu. Bir başka mini-uydu ise 2020 yılında 2020 CD3 asteroidinden gelmişti. Bunların bazıları amatör astronomi ekipmanlarıyla bile görülebiliyor.
2051 YILINDA GERİ DÖNEBİLİR
Birçok asteroid zaman zaman Dünya’ya geri dönüyor. 2022 NX1 asteroidi 1981 ve 2022 yıllarında mini-uydu oldu ve 2051’de tekrar geri dönmesi bekleniyor. En iyi örneklerden biri, Temmuz 2006 ile Temmuz 2007 arasında bir yıl boyunca Dünya’nın etrafında dönen 2006 RH120 asteroididir. Bu fenomen o kadar düzenli ki, bazı araştırmacılar Dünya’nın her zaman bir mini-uydunun etrafında olduğunu iddia ediyor.