Halkbank’a ABD’de 5 Ekim 2019’da İran’a ekonomik yaptırımları delmekle dahil altı suçtan yargılanması için dava açıldı. Davadaki tüm suçlamaları kabul etmeyen Halkbank, ‘Yabancı Devlet Dokunulmazlık Yasası’ kapsamında davanın düşmesi talebinde bulunmuştu. Ancak Halkbank’ın bu talebi kabul edilmeyince, devlet kontrolündeki yabancı bir kurumun Türkiye’deki faaliyetleri nedeniyle ABD’de yargılanamayacağını savunarak, en yüksek karar merci olan ABD Yüksek Mahkemesi’ne başvurdu.
ABD YÜKSEK MAHKEMESİ, HALKBANK’IN BAŞVURUSUNU REDDETTİ
19 Nisan 2023’te ABD Yüksek Mahkemesi’nde çıkan kararda, Halkbank’ın ticari faaliyetleri nedeniyle başvurusunu reddederek, yargı bağışıklığının bulunmadığına ve ceza yargılamasından muaf olmadığı kararını verdi. Yüksek Mahkeme, New York’taki Temyiz Mahkemesi’nden Halkbank’ın itirazını teamül hukukuna göre yeniden gözden geçirmesini talep etti.
‘HALKBANK, TÜRKİYE’DEKİ FAALİYETLERİ NEDENİYLE ABD’DE YARGILANAMAZ’
Halkbank’ın ABD’deki avukatı Robert M. Cary, temyiz mahkemesine sunduğu dilekçede, ‘Türk hükümetinin direktifleriyle faaliyetlerini yürüten ve devletin bir kolu’ olan bankanın Türkiye’deki faaliyetleri nedeniyle ABD’de yargılanamayacağını ifade etti.
Savcılık, Yabancı Devlet Dokunulmazlık Yasası’nın ceza davalarında devletlere yargı bağışıklığı sunmadığını ve bu kararının ABD Yüksek Mahkemesi tarafından da onandığını vurguladı.
HALKBANK ABD’DE KOVUŞTURULMAKTAN MUAF TUTULMADI
CNBC-e’de yer alan habere göre, Manhattan’daki 2’inci Temyiz Mahkemesi, yabancı bir devlet şirketinin, ticari faaliyetleriyle ilgili iddia edilen suç eylemleri nedeniyle, ABD’de kovuşturulmaktan muaf tutulmasını sağlayacak bir genel hukuk dayanağı bulunmadığını ifade edildi. Kararda, ticari faaliyetlerle ilgili suç iddialarında devlet şirketlerinin mutlak dokunulmazlığı olmadığına hükmedildi.
HALKBANK : ‘ABD’DE YARGILANAMAZ’
Halkbank, ABD’de devam eden banka aleyhine açılan ceza davasına ilişkin, Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) ilişkin açıklamada bulundu.
Halkbank yaptığı açıklamada, ABD'de devam eden ceza davasıyla ilgili süreçte; İkinci İstinaf Mahkemesinin 22 Ekim 2021'de yabancı devlet dokunulmazlığının bulunmadığına dair verdiği kararın, ABD Yüksek Mahkemesi (Supreme Court) nezdinde temyiz edildiği hatırlattı.
Halkbank açıklamasında ayrıca şunları yer verdi:
"ABD Yüksek Mahkemesi, 19 Nisan 2023 tarihli kararıyla Halkbank'ın Yabancı Devlet Yargı Bağışıklığı Yasası (FSIA-Foreign Sovereign Immunities Act) kapsamındaki dokunulmazlık argümanını reddetmiş olmakla birlikte; ABD teamül hukuku ( common law) kapsamında Halkbank'ın ABD mahkemelerinde yargılanamayacağı argümanının ise yeniden incelenmesi için dosyayı İkinci İstinaf Mahkemesine iade etmişti. ABD İkinci İstinaf Mahkemesi yeniden yaptığı inceleme sonucunda 22 Ekim tarihli kararıyla, Bankamızın teamül hukuku açısından dokunulmazlık talebini yine reddederek Bölge Mahkemesinin kararını onamıştır. Bankamız İkinci İstinaf Mahkemesinin 22 Ekim tarihli kararıyla ilgili olarak, başta ABD Yüksek Mahkemesi nezdinde olmak üzere, temyize dair tüm yasal haklarını kullanacaktır."