Kars İl Sağlık Müdürlüğü’nün bebeklerinden topuk kanı kaldırmayan aileye yönelik "çocuğun sağlık tedbirlerinin alınması" için başvurusunu, Kars Aile Mahkemesi'nin reddetmesinin ardından Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nden açıklama geldi. Bakanlık, söz konusu kararın ilk derece mahkeme kararı olduğunu vurguladı ve istinaf süreci başlatıldığını duyurdu. Bakanlık açıklamasında "Yenidoğan Tarama Programı aynı şekilde devam edecektir" denildi.
"BAKANLIĞIMIZCA İSTİNAF YOLUNA BAŞVURU SÜRECİ BAŞLATILDI"
Bakanlıktan yapılan açıklama şöyle:
"T.C. Kars Aile Mahkemesi tarafından 20/08/2024 tarihinde, Yenidoğan Tarama Programı kapsamında çocuklarımızın hastalıklarını erken teşhis ederek tedavilerini başlatmak amacıyla topuk kanı alınması hakkında verilen karar, ilk derece mahkemesi kararı olup kesin hüküm niteliğinde değildir. Kesin hüküm niteliği taşımayan mezkur kararın hatalı olduğunu değerlendirdiğimizden, bu karara karşı Bakanlığımızca istinaf yoluna başvuru süreci ivedilikle başlatılmıştır.
Hukukun, adalet ve doğruluk temelinde vereceği karara olan inancımız tam olduğundan, yargı süreci sonuçlanıncaya kadar Yenidoğan Tarama Programı aynı şekilde devam edecektir."
NE OLMUŞTU?
Ebeveynler K.S ile S.S, tüm ısrarlara rağmen, doğuştan zeka geriliği, beyin hasarı, kas hastalıkları ve ölümlere yol açabilen hastalıkların taranması için bebeklerinden topuk kanı alınmasını reddetti.
Sağlık Bakanlığının yeni doğan tarama programına göre bebeğin en az canının yandığı topuktan alınan birkaç damla kandan, her birinin ağır sonuçları olan altı hastalığın taraması yapılıyor. Erken dönemde yakalanan bu hastalıklar, vitamin, ilaç desteği ve doğru beslenmeyle tedavi edilebiliyor ya da kontrol altına alınabiliyor.
HAKİM: DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ'NÜN HEGEMONİK DİKTESİYLE YAPILIYOR
Aile ikna edilemeyince sağlık il müdürlüğü konuyu mahkemeye taşıdı. Hakim Muhammed Koç talebi reddetti ve gerekçeli kararında anne babanın topuk kanı vermeme özgürlüğü olduğu söyledi. Koç’a göre topuk kanı almanın, çocuğun anayasa ile korunan yaşam ve sağlık hakkı üzerinde yapacağı olumlu sonuçlar tıbbi otoritelerce ispatlanmadı.
Söz konusu hastalıklarla ilgili teşhis ve tedavinin de tıp otoritelerince hala tartışmalı olduğunu öne süren hakim, gerekçe olarak tıp doktoru olmayan, kendine ‘İslami tıpçı’ diyen Aidin Salih’e atıfta bulundu.
Hakim gerekçeli kararına, 2014’de ölen Salih’in kitaplarında topuk kanı almanın çocuğa yapılacak en büyük kötülüklerden olduğunu söylediğini yazdı. Topuk kanı almanın topluma veya toplum sağlığına da hizmet eden bir yanı olmadığını savunan hakim kararında şöyle devam etti: “WHO’nun (Dünya Sağlık Örgütü) güdülendirmesi ile neonatal (yenidoğan) tarama adı altında ne için yaptığı/yaptırdığı belli olmayan bir uygulama olması nedeniyle ve hegemonik bir dikteyle üye ülkelere dikte edilen bir uygulama olması nedeniyle talebin reddine karar verilerek hüküm kurulmuştur.”
TOPUK KANI TESTİ NEDİR?
Ulusal Yenidoğan Tarama Programı kapsamında ülkemizde doğan her bebekten alınan topuk kanıyla fenilketonüri (FKÜ), biyotinidaz eksikliği (BE), konjenital hipotiroidi (KHT), kistik fibrozis (KF), konjenital adrenal hiperplazi (KAH), spinal müsküler atrofi (SMA) hastalıkları taranıyor.
