Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında Ukrayna ile süregelen savaştan ötürü geçtiğimiz yıl Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından tutuklama emri çıkarılmıştı. Rus lider, mahkemeye, Kiev'e, Batı'ya ve tutuklanması çağrısında bulunan hak örgütlerine karşı bir meydan okuma olarak görülen ziyareti kapsamında bugün UCM üyesi Moğolistan'ın başkenti Ulan Batur'a indi. Öte yandan Ukrayna bu ziyarete tepki gösterdi. Ülke yetkililerinin Putin'i havaalanında gözaltına almaması üzerine Moğolistan'ı Putin'in “savaş suçlarının sorumluluğunu paylaşmakla” suçladı.
MOĞOLLOR NEDEN TUTUKLAMIYOR?
Kiev, tutuklama çağrısında bulunurken, UCM geçen hafta tüm üyelerinin mahkeme tarafından aranan kişileri gözaltına alma “yükümlülüğü” olduğunu anımsatmıştı. Moğolistan mahkeme sürecinde Rusya'nın Ukrayna'daki saldırısını kınamamış ve Birleşmiş Milletler'de konuyla ilgili oylamalarda çekimser kalmıştı. Bu sebeple tutuklama "zorunluluğu" bulunmuyor. Öte yandan Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Georgiy Tihiy, yaptığı yazılı açıklamada, Putin'i tutuklamayan Moğolistan yönetimine tepki göstererek "Moğolistan'ın, Putin'i UCM kararına rağmen tutuklamaması, uluslararası ceza hukuku sistemine ağır bir darbedir" ifadesini kullandı. Kremlin ise geçen hafta yaptığı açıklamada Putin'in resmî ziyareti sırasında tutuklanmasından endişe duymadığını belirtmişti.
"SAVAŞ SUÇLUSU PUTIN"
Sukhbaatar Meydanı olarak da bilinen başkentin merkezi Cengiz Han Meydanı, Putin'in beş yıl sonra ülkeye yaptığı ilk ziyaret nedeniyle dev Moğol ve Rus bayraklarıyla donatıldı. Öğleden sonra küçük bir protesto gösterisi düzenlendi ve göstericiler “Savaş Suçlusu Putin'i buradan çıkarın” yazılı bir pankart taşıdı. Moğolistan hükümeti Putin'in tutuklanmasına yönelik çağrılar hakkında yorum yapmadı.
RUS LİDER GÖRÜŞMELERE BAŞLADI
Putin ise Kremlin Sarayından yapılan açıklamaya göre, başkent Ulanbator'daki temaslarına başladı. Burada Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagiin Khurelsukh tarafından resmî törenle karşılanırken, törenin ardından iki lider Moğolların geleneksel çadırı otağ içerisinde karşılıklı görüşmeye geçti. Burada konuşan Rus lider, Rusya ve Moğolistan ilişkilerinin tüm yönlerde gelişmeye devam ettiğine dikkati çekerek, "Oldukça aktif bir şekilde işbirliği yaptığımız ekonomi ve siyasi alanların yanı sıra insani alanlarda, özellikle eğitim alanında da etkili çalışmalar yapıyoruz." dedi. Khurelsukh da Putin'e ziyareti için teşekkür ederek, Moğolistan halkının Rusya ile ilişkileri önemsediğini söyledi.
ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ'NDEN UYARI
Uluslararası Af Örgütü ise yaptığı açıklamada, Moğolistan'ın Putin'i tutuklamamasının UCM'nin meşruiyetini daha da zayıflatabileceği ve neredeyse çeyrek asırdır iktidarda olan eski KGB ajanını daha da cesaretlendirebileceği uyarısında bulundu. Uluslararası Af Örgütü Moğolistan İcra Direktörü Altantuya Batdorj yaptığı açıklamada, “Başkan Putin adaletten kaçan bir kaçaktır” dedi.
NE OLMUŞTU?
UCM, Ukrayna'da işlenen suçlara ilişkin yürüttüğü soruşturma kapsamında, Rusya Devlet Başkanı Putin ve Rusya'nın Çocuk Hakları Komiseri Maria Alekseyevna Lvova-Belova hakkında savaş suçu gerekçesiyle yakalama kararı çıkarıldığını ve bu kararın ömür boyu geçerli olduğunu Mart 2023'te duyurmuştu. Moğolistan da Roma Statüsü'nü imzalayan ve UCM'ye üye olan 124 ülke arasında yer alıyor.