Akraba evliliği konusu uzun yıllardır gündemde yer alıyor. Özellikle genetik hastalıkları akraba ve kuzen evlilikleri nedeniyle daha sık görülmesi, uzmanların akraba evliliğinden uzak durulması gerektiğine dair uyarılar yapmasına yol açıyor. TÜİK tarafından paylaşılan verilere göre Türkiye’de akraba evliliği oranlara eskiye göre azalsa da bazı bölgelerde halâ çok yaygın olduğunu söylemek mümkün. Peki, sosyal medyadaki iddialar doğru mu? “Akraba evliliği yasaklanacak mı?” “Kuzen evlilikleri 2025’te yasaklanıyor mu?” İşte ayrıntılar…
TÜİK AKRABA EVLİLİĞİ ORANLARINI AÇIKLADI
Evlenme istatistikleri sonuçlarına göre, 2010 yılında gerçekleşen resmi evlenmelerin %5,9'unun akraba evliliği olduğu ve bu oranın sonraki yıllarda sürekli düşüş göstererek 2018 yılında %4,3, 2023 yılında ise %3,2 olduğu görüldü.
AKRABA EVLİLİĞİ ORANININ EN YÜKSEK OLDUĞU İL ŞANLIURFA
Akraba evliliği oranı illere göre incelendiğinde, 2023 yılında akraba evliliği oranının en yüksek olduğu ilin yüzde17,7 ile Şanlıurfa olduğu görüldü. Bu ili, yüzde 12,4 ile Siirt ve yüzde 12,3 ile Muş izledi. Akraba evliliği oranının en düşük olduğu il yüzde 0,5 ile Edirne oldu. Bu ili yüzde 0,6 ile Kırklareli ve Bartın izledi.
AKRABA EVLİLİĞİ YASAKLANACAK MI?
Akraba evliliğinin yasaklanacağına dair herhangi bir açıklama bulunmuyor.
AKRABA EVLİLİĞİNİN RİSKLERİ NELERDİR?
Akraba evliliği yapanlarda Ölü doğum oranının normal topluma göre yaklaşık 2 kat arttığı biliniyor. Düşük ve ölü doğumlar birlikte ele alındığında aynı artış yine gözlemlenebiliyor. Aynı şekilde yenidoğan kayıplarında da yüzde 50’lik bir artış tespit edildi. Akraba evliliklerinin getirdiği bir diğer risk ise doğumsal kusurların 10 kat artması. Otozomal resesif ve çok faktörlü kalıtım gösteren hastalıkların görülme sıklığı da akraba evliliklerinde artıyor. Genler anne babadan çocuklara özelliklerin nakledilmesini sağlayan yapılardır. Bundan dolayı anne babanın çocuklara aktarıldığı genler arasında benzerlik ihtimali olması yükseliyor. Her iki eşte de aynı tip bozuk genin veya genlerin olması akraba evliliğinde görülme riski artan hastalıkların oranını artırıyor. Bunun sonucunda rahatsız çocuk sahibi olma ihtimali de akrabalar arasında yükseliyor. Anne ve babanın kan gruplarının uyuşması risk oranını düşürmez.
