Türkiye'nin BRICS'e katılmak için resmî talepte bulunduğunu ifade eden ABD merkezli haber sitesi Bloomberg'e konuşan kaynaklar, Ankara’nın “küresel nüfuzunu artırmak ve Batılı müttefiklerinin ötesinde yeni bağlar kurmak” istediğini anlattı.
ÇOK KUTUPLU DÜNYADA BAĞ KURMA HEDEFİ
İsmini paylaşmadan Bloomberg'e konuşan kaynaklar, Türkiye'nin yeni diplomatik hamlesinin kilit bir NATO ülkesi olarak yükümlülüklerini yerine getirirken bir yandan da “çok kutuplu dünyada tüm taraflarla bağlar kurma hedeflerini yansıttığını” ifade etti. Kaynaklar, Türkiye'nin aylar önce BRICS'e katılmak için başvuru yaptığını, söz konusu başvurunun onlarca yıldır Avrupa Birliği'ne (AB) katılma konusunda ilerleme yaşanmamasının getirdiği hayal kırıklığı ve hüsran devam ederken yapıldığını belirtti. Analizde, bunun aynı zamanda Rusya-Ukrayna savaşı bağlamında Türkiye'nin Rusya ile yakın bağlarını sürdürmesinin bazı NATO ülkeleriyle yarattığı anlaşmazlıkların da bir sonucu olduğu yorumuna yer verildi. Dışişleri Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı ise Bloomberg'in yorum talebini reddetti.
MALEZYA, TAYLAND VE AZERBAYCAN DA KATILMAK İSTİYOR
BRICS, bu yılın başında İran, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Etiyopya ve Mısır olmak üzere dört yeni ülkeyi bünyesine katmıştı. Suudi Arabistan da BRICS'e katılmak üzere bir davet almış olsa da ülke henüz topluluğa katılmış değil. Kaynaklar, BRICS'in genişlemesine dair görüşmelerin 22-24 Ekim'de Rusya'nın Kazan kentinde yapılacak zirvesinde ele alınabileceğini anlattı. Türkiye’nin yanı sıra Malezya, Tayland ve Azerbaycan da topluluğa katılma isteğinde.
NE OLMUŞTU?
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bu sene Çin'de yaptığı görüşmelerde Türkiye'nin BRICS'e katılmak istediğini ve bu organizasyonun AB'ye karşı iyi bir alternatif olabileceğini söylemişti. Fidan, AB ile Gümrük Birliği'ne sahip Türkiye'nin BRICS gibi farklı platformlarda çeşitli ortaklarla yeni işbirliği fırsatlarını aramaya devam ettiğini kaydederek, Rusya'da düzenlenmesi planlanan BRICS toplantısına da katılacağını belirtmişti. Çin kaynakları da Bakan Fidan'ın “Elbette BRICS üyesi olmak istiyoruz. Bu yıl işlerin nasıl gideceğini göreceğiz” ifadelerini kullandığını belirtmişti. Öte yandan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, bunun üzerine 6 Haziran'da bir açıklama yaparak, Türkiye'nin BRICS grubuna katılmak istediğini belirten Fidan'ın sözlerini değerlendirmişti. Rossiya 24 televizyonuna demeç veren Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, "Birliğin kapılarının açık olduğunu biliyorsunuz. Belirli kriterler var, bunlar ülkelerin bir elitler kulübüne değil, karşılıklı saygıya dayalı birliğe üye olma arzusuyla uyumlu olmalıdır" demişti. BRICS'in halihazırda genişleme deneyimine sahip olduğunu anımsatan Zaharova, yeni üyelerin kendilerini çok konforlu hissedeceği mesajını vermişti.
BRICS NEDİR?
Gelişmekte olan ülkelerden Brezilya(Brazil), Rusya(Russia), Hindistan(India) ve Çin(China) 2006'da "BRIC" grubunu kurmuştu. Amaç, uluslararası konularda daha çok söz sahibi olmasını istemeleri olurken, grup adını bu ülkelerin İngilizce baş harflerinden aldı. 2011'de Güney Afrika'nın (South Africa) da katılmasıyla grubun adı "BRICS" oldu. Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de 1 Ocak 2024’te BRICS'e katılırken, Arjantin kendisine yapılan çağrıdan sonra üyelik davetini reddetti. Grubun genişleyen hali için herhangi bir isim güncellemesi açıklanmazken, grubun adının "BRICS+" olabileceği düşünülüyor. BRICS ülkeleri yıllık zirve toplantıları yaparak, kararlar alıyor ve üye ülkeler sırayla, bir yıllığına dönem başkanı oluyor. BRICS'in amacı, IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası finans kurumlarındaki yerleşmiş yapıyı geliştirmek ve gelişmekte olan ekonomilere daha fazla “temsil ve söz hakkı verilmesini sağlamak” olurken, 2014 yılında 250 milyar dolar sermayeyle Yeni Kalkınma Bankası’nı (NBD) kurdular.
