Türkiye ekonomisine ilişkin ikinci çeyrek büyüme rakamları için gözler Türkiye İstatistik Kurumu’na çevrildi. Nisan-Haziran 2024 dönemini kapsayan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) açıklanacak. Rakamlar emekli maaş kat sayısını etkileyerek aylıklarına direkt etki ediyor ve ‘milli gelir’ zammı olarak maaşlara yansıyor.
EMEKLİ MAAŞLARINI DOĞRUDAN ETKİLİYOR
Emekli maaşlarını etkileyen Türkiye ekonomisinin bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamları bekleniyor. Yeni haftada Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Nisan-Haziran 2024 dönemini kapsayan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini yarın saat 10.00'da internet sitesinden açıklayacak.
BÜYÜME BEKLENTİSİ NE YÖNDE?
AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, bu yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3 büyüyeceğini öngörüyor. Ankete katılan ekonomistlerin ikinci çeyreğe ilişkin büyüme beklentileri, yüzde 2,60 ile yüzde 3,50 aralığında yer alıyor.
Ekonomistlerin 2024 yılının tamamına ilişkin büyüme beklentilerinin ortalaması ise yüzde 3,24 düzeyinde bulunuyor.
Türkiye ekonomisi, geçen yılın aynı çeyreğinde yüzde 3,9, 2024'ün ilk çeyreğinde ise yüzde 5,7 büyüme kaydetmişti.
EMEKLİ MİLLİ GELİRDEN PAY ALIYOR
Emeklilikte maaşı belirleyen katsayı ise TÜFE ve büyüme rakamları üzerinden belirleniyor. Bu yıla ilişkin ikinci çeyrek büyüme rakamları bekleniyor. 2024 yılı büyüme oranının belli olmasının ardından da 2025’te emekli olacaklar için maaş katsayısı da değişecek.
2024 yılı GSYH büyüme oranındaki artış dolayısıyla, 2025’in ocak ayından sonra emekli olanların aylıklarına ilave zam yapılacak. Bu yıl emekli olanların aylıkları yılbaşından sonra yeniden hesaplanacak. 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren emekli aylığı bağlanmış olanların ilave zam farkları nisan ayından itibaren aylıklarına yansıyacak.
EMEKLİ MAAŞI NASIL HESAPLANIYOR?
Yeni emekli olacakların aylığı, çalışma hayatı boyunca SGK’ya bildirilen prime esas kazançların bugünkü değere güncellenmiş tutarı üzerinden yani güncellenmiş kat sayı üzerinden bağlanıyor. Kazancın güncel değeri hesaplanırken 2000 öncesi dönem gösterge sistemi ile sonraki dönem ise güncelleme katsayısı ile belirleniyor. 2000-2008 arasındaki prime esas kazançların güncellenmesi sırasında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artışı ve GSYH artışının yüzde 100’ü dikkate alınıyor. 2008 yılından sonraki yıllara ait kazançların güncellenmesi sırasında ise TÜFE artışının yüzde 100’ü ile yıllık GSYH artışının yüzde 30’u esas alınarak hesaplama yapılıyor.
Yeni emeklilik dilekçesi verenlerin aylıkları ise doğrudan güncellenen katsayı üzerinden hesaplanacak.
GÜNCEL KAT SAYI HERKESE AYNI ORANDA YANSIMIYOR
Güncelleme katsayısında yapılan artış bu yıl emekli olan herkese aynı oranda yansımayacak. Kişilerin toplam prim gün sayısı, 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrasındaki prim gün sayısı ile her bir dönemdeki prime esas kazanç tutarına göre değişen oranlarda yansıyacak.
Büyüme katsayısının yüzde 30’luk kısmı maaşlara yansıtılıyor. 2024 için de yüzde 4’lük büyüme tahmini öne çıkıyor. Bunun da şimdilik yüzde 30’u 1.20’ye tekabül ediyor.
